ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ

Δεν είμαι ρατσιστής αρκεί…να μου μοιάζει

Από χώρα μεταναστών λοιπόν η Ελλάδα μετά το τέλος του Β΄ παγκοσμίου πολέμου, της εμφύλιας σύρραξης και κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 60 και στις αρχές της δεκαετίας του 70, μεταβλήθηκε σε χώρα υποδοχής μεταναστών από τις αρχές του 90 και δώθε. Θα περίμενε λοιπόν κανείς, ότι οι Έλληνες με αποκτημένη ήδη την εμπειρία του μετανάστη, θα είχαν διαφορετική συμπεριφορά ως κράτος και ως κοινωνία, από αυτήν που οι ίδιοι είχαν εισπράξει σαν μετανάστες στις ξένες χώρες άρα και ως πολίτες β΄ κατηγορίας.

Δυστυχώς το τοπίο είναι γκρίζο. Σκούρο γκρίζο. Ας αρχίσουμε από το κράτος:
Μεταναστευτική πολιτική σχεδόν ανύπαρκτη, που έχει σαν αποτέλεσμα να συσσωρεύονται τα προβλήματα, μέχρι που να γίνουν εκρηκτικά με συνέπειες απρόβλεπτες για το μέλλον. Αστυνομία: Σύμφωνα με οπτικά ντοκουμέντα που είδαν το φως της δημοσιότητας και όχι μόνο, βαρύνεται με απάνθρωπη έως κτηνώδη συμπεριφορά έναντι των αλλοδαπών μεταναστών που ζουν στη χώρα μας.

Είναι βέβαια πιο εύκολο να δέρνεις δυστυχείς Αφγανούς και Πακιστανούς μέσα στην ασφάλεια ενός αστ. τμήματος. Πού να τρέχεις τώρα μέσα στη νύχτα να πιάσεις εμπόρους ναρκωτικών και «προστάτες»; Οι επαναλαμβανόμενες συχνότατα περιπτώσεις, κακομεταχείρισης μεταναστών από αστυνομικούς, χαρακτηρίζονται από την πολιτική ηγεσία της χώρας, ως…μεμονωμένα γεγονότα.

Οι δήμοι και οι υπηρεσίες του κράτους που πρέπει να ανταποκριθούν στα αιτήματα των μεταναστών και να εκδώσουν τα απαραίτητα έγγραφα που εξασφαλίζουν τη νομιμότητα της παραμονής τους, έχουν μια συμπεριφορά που κυμαίνεται από την αδιαφορία έως τον…σουρεαλισμό. Έτσι διευκολύνεται η εκμετάλλευση των μεταναστών από τους επιτήδειους με δεδομένη και τη θολούρα του νομικού μας συστήματος που θα έπρεπε να καλύπτει επαρκώς το μεταναστευτικό στην Ελλάδα

. Βέβαια υπάρχει και μια μικρή μειοψηφία στην ελληνική κοινωνία που προσπαθεί για τα δικαιώματα των μεταναστών, για τη μόρφωσή τους, για καλύτερες συνθήκες ζωής. Που θεωρεί πλούτο για την Ελλάδα αυτή τη πολυχρωμία των εθνοτήτων. Αλλά πώς να διαπεραστεί η παχυδερμική αδιαφορία του κράτους; Πώς να ξεπεραστούν νοσηρές νοοτροπίες; Πώς να διαπεραστεί ο εμφανής και ο υφέρπων βαλκανοειδής εθνικισμός των Ελληναράδων, που δεν μπορούν να ανεχτούν ότι τα παιδιά των μεταναστών μπορούν να έχουν καλύτερες επιδόσεις στο σχολείο από τους κανακάρηδες και τις κανακάρησές τους; Έτσι λοιπόν ξεσηκώνονται όταν οι μικροί αλλοδαποί που αρίστευσαν πρέπει να σηκώσουν την ελληνική σημαία στις παρελάσεις σύμφωνα με το νόμο του υπουργείου παιδείας. Συχνά η μικροψυχία τους επιβάλλεται και οι αριστεύσαντες μετανάστες δεν σηκώνουν τη σημαία. Κρατούν όμως για πάντα τα αριστεία τους…

Θα ήθελα εδώ να παραθέσω ένα μικρό μονόλογο του Μιχάλη, ενός εικοσάχρονου που γεννήθηκε στην Ελλάδα από Νιγηριανούς γονείς, πήγε στο ελληνικό σχολείο, γνωρίζει μόνο την Ελλάδα ως πατρίδα του και του αρνούνται το αυτονόητο δικαίωμα: Να είναι Έλληνας πολίτης. Τον Μιχάλη παρουσίασε στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ ο εξαιρετικός και βραβευμένος δημοσιογράφος Γκαζμέντ Καπλάνι.

Τα χαρτιά, τα χαρτιά, τα χαρτιά.
«Όταν εισέβαλε στη ζωή μου η λέξη χαρτιά και αλλοδαπός όλα καθάρισαν πλέον. Ρώτησα τους υπαλλήλους στο δήμο εάν μπορώ να βγάλω ελληνική ταυτότητα επειδή έχω γεννηθεί εδώ. Μου απάντησαν κοφτά: «όχι». Μετά ήρθαν οι ουρές, οι βεβαιώσεις, τα ένσημα., τα γραφεία, οι υπάλληλοι η ατελείωτη αναμονή. Και όταν βγαίνει η άδεια παραμονής είναι ληγμένη. Ξανά ουρές, βεβαιώσεις ένσημα, γραφεία υπάλληλοι, ατελείωτη αναμονή. Με αυτά θα φας όλη τη ζωή σου. Τα καλύτερα χρόνια σου φεύγουν κυνηγώντας τα χαρτιά. Δεν μπορείς να πας πουθενά. Τα όνειρα για το πανεπιστήμιο τα εγκατέλειψα γιατί κυνηγούσα τα χαρτιά. Με κάλεσαν το 2002 στη Γαλλία για να εκπροσωπήσω την Ελλάδα σ’ ένα φεστιβάλ θεάτρου δρόμου. Δεν πήγα γιατί δεν είχα χαρτιά. Ήθελα να ανοίξω μια δικιά μου δουλειά, δεν μπόρεσα γιατί δεν είχα χαρτιά.»


«Τα ελληνικά είναι η γλώσσα σου»
«Νιώθεις σιγά σιγά να ανοίγει ένα χαντάκι ανάμεσα σε σένα και στους φίλους σου. Εκείνοι προχωράνε, κυκλοφορούν ελεύθεροι. Αυτό που για σένα αποτελεί ζήτημα ζωής και θανάτου, γι αυτούς είναι ένα τίποτα. Επειδή δεν έχεις κανονικά χαρτιά δεν μπορείς να κάνεις σχέδια για το μέλλον. Σκέψου τι κατάπτωση. Να είσαι είκοσι χρόνων και να μη μπορείς να κάνεις σχέδια για το μέλλον. Φθείρεσαι ανεπαίσθητα, γίνεσαι μικρός, κλείνεσαι στον εαυτό σου. Πρέπει να προσέχεις πολύ για να μη γίνεις ανθρωπάκι. Για να μη δεις όλους τους γύρω σου ως εν δυνάμει εχθρούς. Ύστερα έρχονται άλλες ερωτήσεις: Τί είσαι; Γεννήθηκες εδώ, τραγουδάς τον εθνικό ύμνο της Ελλάδας, στο σχολείο είπες ποιήματα για την 25η Μαρτίου. Κι όμως σε θεωρούν αλλοδαπό. Στη Νιγηρία εσύ δεν έχεις πάει ποτέ. Τα ελληνικά είναι η γλώσσα σου. Τί είσαι λοιπόν; Πρέπει να είσαι τρεις φορές τρελός για να μη τρελαθείς. Πρέπει να παλέψεις με νύχια και με δόντια για να μην αφήσεις την πραγματικότητα να σε ξεκάνει. Τί κάνω αυτή τη στιγμή; Ασχολούμαι πολύ με τη μουσική και το θέατρο του δρόμου. Τώρα δουλεύω στον «Κοσμοπολιτισμό», ένα πολιτιστικό κέντρο που διοργανώνει και πολλά ενδιαφέροντα δρώμενα με μετανάστες καλλιτέχνες. Τα χαρτιά; Τα περιμένω ακόμα εδώ και δυο χρόνια. Το μέλλον; Το μέλλον φίλε μου, είναι τα όνειρά μου. Αυτά είναι η ασπίδα και η ελευθερία μου…»

Σκέπτομαι Ελλάδα μου πως το να δείχνει κάποιος τις πληγές σου (αυτογνωσία)είναι ένας τρόπος για να ελπίσουμε ότι θα επουλωθούν. Αλλά Ελλάδα μου μήπως είναι πιο εύκολο, όλους αυτούς τους ανθρώπους που έρχονται σε σένα, να τους κάνεις να σ’ αγαπήσουν αντί να τους αφήνεις να γογγύζουν σε βάρος σου;

Φαίδων Θεοφίλου