Τρίτη, Αυγούστου 30, 2011

ΟΙ ΝΕΟΠΛΟΥΤΟΙ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ


Από τον Φαίδωνα Θεοφίλου

Διαπιστώνω εδώ και καιρό, διαβάζοντας κάποια πράγματα στο διαδίκτυο και ιδιαίτερα στα ιστολόγια, ένα φαινόμενο που μπορεί να μην είναι καινούριο αλλά που νομίζω ότι δεν έχει επισημανθεί επαρκώς ίσως και καθόλου.

Γίνονται λοιπόν κάποιοι διάλογοι και σχολιασμοί σε κάποια θέματα, light φιλοσοφικά, εσωτερισμού με ημιθρησκευτικό χαρακτήρα, ανθρώπινης και ερωτικής συμπεριφοράς, για τα ουράνια σώματα γεμιστά με …φιλοσοφία, ανθρώπινης εξέλιξης κ.λ.π. Μέχρι εδώ καλά. Τι πιο ωραίο να συζητούν οι άνθρωποι και να αναζητούν να διεξέλθουν είτε σοβαρά είτε light θέματα.

Το φαινόμενο που ανέφερα πιο πάνω, συνίσταται στο εξής: Αρκετοί από τους σχολιαστές, συνδιαλέγονται με αυτούσια κομμάτια από βιβλία που προφανώς ξεφυλλίζουν ή έχουν σημειώσει, δείχνοντας πως οι ίδιοι δεν έχουν άποψη διαμορφωμένη για το θέμα που συζητούν και ότι το μόνο για το οποίο ενδιαφέρονται είναι να εντυπωσιάσουν το συνομιλητή τους, που είτε έχει προσωπική άποψη είτε κάνει και αυτός το ίδιο. Έτσι, γίνεται διασκεδαστικό να βλέπεις κάποιους να συζητούν μέσω των βιβλίων με ετοιματζίδικο υλικό που δεν έχουν καν επεξεργαστεί πνευματικά.

Άλλοι επικαλούνται διαρκώς κάποιους επιστήμονες, φιλοσόφους ή και αμπελοφιλοσόφους συνεχώς, το τι είπε ο ένας και τι είπε ο άλλος. Κανείς δεν αντιλέγει να επικαλεστεί κάποιος μια έγκυρη άποψη ενός σημαντικού πνευματικού ανθρώπου για να ενισχύσει την άποψή του. Φτάνει να έχει και ο ίδιος άποψη. Αλλά το να συνδιαλέγεσαι μόνο μέσω του τι είπε ο ένας και τι ο άλλος, καταντά φτηνή επιδειξιμανία, και ανικανότητα αφομοίωσης εκείνων που διαβάζεις. Έτσι οι κύριοι και οι κυρίες που συνδιαλέγονται με τον τρόπο αυτόν, είναι ένα είδος νεόπλουτων του πνεύματος που ξοδεύουν δανεικά για να επιδειχθούν. Που δεν έχουν αφομοιώσει και επεξεργαστεί τα όσα διαβάζουν, ώστε να διαμορφώσουν μέσα από τα διαβάσματα προσωπική γνώμη. Που δεν παίρνουν τις γνώσεις μέσα τους να τις αφήσουν να καρπίσουν ή να ζυμωθούν με τη δική τους σκέψη και ιδιοσυγκρασία. Είναι σαν τους οικονομικά νεόπλουτους, που αγοράζουν μια Mercedes και ξαφνικά αποκτούν αξία. Έτσι και οι νεόπλουτοι του πνεύματος: Σερβίρουν αυτούσια μια έτοιμη σκέψη κάποιου σημαντικού, ή συνδιαλέγονται με αυτούσιες δάνειες σκέψεις και αποκτούν αξία. Θα ήταν όμως εξαιρετικά θετικό, αν όσα διάβαζαν τα αποτύπωναν με το δικό τους τρόπο. (με δικά τους λόγια όπως θα έλεγε και η δασκάλα) Αυτό θα έδειχνε ότι κατέχουν πια, αφομοίωσαν, αυτό που διάβασαν. Προσωπικά, θα με ενδιέφερε περισσότερο η αυθεντική άποψη ενός ψαρά για κάποιο θέμα, παρά το να μου πει μια κυρία το τι είπε ο Βεντγκενστάιν, που μπορώ κι εγώ να το διαβάσω ή να το ξέρω ήδη πριν από την κυρία. Με δυο λόγια σέβομαι και χαίρομαι για τη γνώμη του καθενός, που είναι δική του γνώμη, έτσι όπως διαμορφώθηκε μέσα από τις γνώσεις που επεξεργάστηκε και τις εμπειρίες του. Συχνά αυτό το παιχνίδι της επιδειξιμανίας μέσω των βιβλίων, στοχεύει και σε κάποια ερωτική προσέγγιση. Υπέροχο το να προσεγγίζονται ερωτικά δυο άνθρωποι. Όμως, ό,τι στηρίζεται στο ψέμα, δεν μπορεί να έχει καμία συνέχεια. Αντίθετα η αληθινή πνευματικότητα και αναζήτηση, μπορεί να γίνει μια θαυμάσια γέφυρα για μια ενδιαφέρουσα ερωτική προσέγγιση,

Πρόσφατα, διάβασα το εξής απίστευτο:

Μιλούσαν ένας άντρας με μια γυναίκα σε ιστολόγιο. Η γυναίκα κάλεσε τον άντρα να απολογηθεί για την κακή συμπεριφορά του σε βάρος της. Να μιλήσει δηλαδή για την ταμπακιέρα. Ο άντρας, πράγματι είχε φερθεί απαράδεκτα και διάβασα με ενδιαφέρον παρακάτω για να δω πως αντέδρασε ο άντρας σε ένα θέμα εύκολο για ένα άνθρωπο με στοιχειώδη εντιμότητα. Διαβάστε τι της απάντησε:

«Έχω πολλά να πω, αλλά δε θέλω να πω τίποτε. Δε βγαίνει άκρη μαζί σου. Ψάξε λίγο να βρεις κάτι που λέγεται: Διαλληλία (κυκλικό επιχείρημα) όπου η ίδια η πληροφορία προτάσσεται ως συλλογιστική βάση και ταυτόχρονα και ως επιχείρημα, (αυτούσια αντιγραφή!!!) κάτι που μάλλον κάνεις μαζί μου συνέχεια και χανόμαστε "στη μετάφραση».

Κλασικό παράδειγμα νεόπλουτου του πνεύματος αλλά και ανέντιμου ανθρώπου. Έψαξε και ψάρεψε την….Διαλληλία!!!!!!! για να εντυπωσιάσει αφ’ ενός μπερδεύοντας και τα πράγματα αλλά κυρίως για να αποφύγει να πει μια απλή συγγνώμη!!!! Έτσι, μετά από τους τζάμπα μάγκες, τους ξερόλες κ.ά. έχουμε και τη φυλή των «νεόπλουτων του πνεύματος», όλους, με κοινά χαρακτηριστικά…

Εις υγείαν των φαινομένων….και των φυλών.




Πέμπτη, Αυγούστου 25, 2011

ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΤΕΧΝΗ




Μοντέρνα τέχνη, δεν είναι απαραίτητα μόνο οι κατασκευές της εντυπωσιοθηρίας, που έχουν σκοπό να μας πείσουν ότι κάτι καινούριο (που μπορεί να συμβαίνει κι αυτό) συμβαίνει, ενώ το μόνο που συμβαίνει είναι ότι κάποιοι τεχνίτες θέλουν να εντυπωσιάσουν ως καλλιτέχνες. Ο χρόνος, ο μεγάλος κριτής, δεν χαρίζεται σε κανέναν. Κρατάει το σφουγγάρι και σβήνει. Το μόνο ασφαλές κριτήριο για ένα έργο τέχνης, είναι το αν μεταδίδει συγκίνηση στον αποδέκτη.. Τα υπόλοιπα είναι κατά τη γνώμη μου (όχι απαραίτητα και σωστή) σπουδαιοφανείς και λόγιες φλυαρίες. Ήμουν πάντα επιφυλακτικός στους ορισμούς περί Τέχνης των διαφόρων επιφανών προσωπικοτήτων των Γραμμάτων και της Τέχνης.



Κανένας ορισμός δεν μπορεί ολοκληρωμένα να να περιγράψει τι είναι Τέχνη. Γι αυτό και η Τέχνη είναι ό,τι πιο ξεχωριστό στη ζωή μας: Επειδή δεν χωρά σε ορισμούς. Οι μόνες απόψεις για την Τέχνη που έχουν κάποια εγκυρότητα είναι οι διατυπωμένες με τρόπο υπερβατικό-ποιητικό, όπως αυτή του Τ. Λειβαδίτη που λέει: "Τέχνη είναι να σκαρφαλώνεις σε μια φανταστική τριανταφυλλιά για να κόψεις ένα αληθινό τριαντάφυλλο", και πάλι δεν αγγίζουν το βάθος της. Δεν μπορούμε όμως να διατυπώνουμε ορισμούς για την Τέχνη, όπως κάνουμε με τις Φυσικές επιστήμες...



Τα έργα της Τέχνης εξαντλώντας τα όρια της λογικής που στενεύουν τους δημιουργούς, αναζητούν κι άλλες διεξόδους μέσα από την αισθητική, το συναίσθημα και τις αναλογίες λογικής και συναισθήματος που καθορίζει ο δημιουργός, αποβλέποντας σε μια νέα έκφραση. Η Τέχνη, δεν είναι μια μεταγλώσσα, όπως λέει ο Ταρκόφσκι, αλλά μια άλλη γλώσσα . Η μεταγλώσσα είναι ακόμα ζητούμενο. Και αν κατακτηθεί, τότε θα κατακτηθεί και η μεταλογική καθώς και η μεταφυσική. Ο Ζαν Κοκτώ λέει ότι "Η ποίηση είναι απαραίτητη, ας ήξερε μόνο γιατί". Θα έλεγα ότι η σημασία της ποίησης βρίσκεται στο ότι είναι περιττή... Αν δεν υπήρχε ποίηση θα επιβιώναμε. Όμως αφού επιβιώσουμε, αναζητούμε το περιττό (ποίηση) για να το υψώσουμε στη πιο ραφιναρισμένη έκφραση του ανθρώπου.



Ασφαλώς με το σημείωμα αυτό δεν μπορώ να καλύψω όσα θα ήθελα για την Τέχνη. Λίγες σκέψεις έκανα, στα πλαίσια του διαθέσιμου χώρου και της αναγνωστικής αντοχής σας. Και κάτι τελευταίο για τους ποιητές: Ο ποιητής, ως προηγούμενος, πάντα έδινε τροφή στο φιλόσοφο για να συνεχίσει με άλλο τρόπο: Με το κάρπισμα της ανθρώπινης σκέψης. Η ποίηση, ασφαλώς και είναι ο τρόπος να βρίσκεις διεξόδους στην ύπαρξη αλλά και να κοιτάς κατάματα το θάνατο....



Φ.Θ.


Πέμπτη, Αυγούστου 11, 2011

ΕΚΕΙ ΘΑ ΞΟΔΕΨΩ ΛΙΓΟ ΑΠΟ ΤΟ ΧΡΟΝΟ ΤΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ


Λίγες Μέρες από τα μέσα Αυγούστου και πέρα θα ξοδέψω ασυλλόγιστα στη Μήθυμνα της Λέσβου. Λίγες εικόνες από την ατμόσφαιρα θα μοιραστώ εδώ μαζί σας, ώσπου να επιστρέψω.


Οι σκέψεις μου, θ' αποκτήσουν χρώματα



Οι αισθήσεις μου θα φλερτάρουν με τους "πειρασμούς"σαν ευλογημένες




Η αισθητική μου θα λεπταίνει ακόμα περισσότερο μέσα σ' ένα πλούτο ανθεκτικό στους αιώνες





Η αγάπη θα πετάει ελεύθερη μπερδεύοντας τους προορισμούς της



Θα νιώθω έτσι όπως ένας άντρας περιέχεται στη καρδιά μιας γυναίκας
που ξέρει ν' αγαπά


Το αυγουστιάτικο φεγγάρι, τα αισθήματα κι ο φλοίσβος, θα φτιάχνουν μια εικόνα απλή
που το "πολύ" θα ταπεινώνουν.




Θα γυρίσω τη συχνότητα του χρόνου, να συναντήσω τον Αρίωνα τον Μηθυμναίο τον κιθαρωδό. Όχι τίποτα σπουδαίο. Λίγες φιλικές κουβέντες στην οθόνη της νύχτας.

Θα επιστρέψω. Έτσι κι αλλιώς η ομορφιά, λίγο διαρκεί.
Εκτός αν υπάρχει ΚΑΙ μέσα μας...

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

ΜΗΘΥΜΝΑ

ΜΗΘΥΜΝΑ
Γενέθλιος τόπος